bed

[noun]
[het bed, de bed-den]

A "bed" is a bed 🙂 Sometimes you may see the old-fashioned synonym "ledikant". Don’t confuse "bed" with "dekbed", which is the bed cover/blanket filled with fluff.

Beds come in various sizes:
– "eenpersoons": single (<110cm)
– "twijfelaar": (lit.: doubter) in between single and double (110-140cm)
– "tweepersoons": double/twin (>140cm)

A "tweepersoons bed" can be with one big mattress, or two single mattresses. There are no specific translations for "double" and "twin". There are also no specific translations for king and queen size.

Since the Dutch are the tallest people in the "wereld", Dutch beds are usually 200cm in length or more.

Examples:
– "Ben je vanochtend met het verkeerde been uit bed gestapt?" 
("Did you wake up on the wrong side of the bed this morning?")

– "Wilt u een eenpersoons of een tweepersoons bed?" 
("Would you like a single or double bed?")

– "Ik kon vanochtend mijn bed niet uitkomen…"  "Natuurlijk, je hebt je de laatste tijd het apezuur gewerkt." 
("I couldn’t get out of bed this morning…" – "Of course, you’ve been working like hell lately.")

Expressions:
–
"Met het verkeerde been uit bed stappen": to get/wake up on the wrong side of the bed.
– "Het bed induiken met": (lit.: to dive into the bed with) to sleep with.

Example:
– "Ben je met hem het bed ingedoken?" – "Ben je soms gek? Hij heeft een blotebillengezicht!"
("Did you sleep with him?" – "Are you crazy? He has a pudding face!")

– "Een ver-van-mijn-bed-show": (lit.:a far from my bed show) something of little/no interest, far away, that doesn’t concern me.
– "Daar kom ik mijn bed niet voor uit": (lit.: I’m not coming out of my bed for that) that’s not worth the/my trouble/effort.

Related words:
– Deken: blanket [noun] [de deken, de dekens].
– Laken: sheet [noun] [het laken, de lakens].

Example:
– "Hij is een beest tussen de lakens…" – "Nou, ik vind hem een watje."
("He’s an animal between the sheets…" – "Well, I think he’s a wimp.")

– Hemelbed: four-poster (bed) [noun] [het hemelbed, de hemelbedden].
– Ledikant: bed [noun] [het ledikant, de ledikanten].
– Kussen: 1. pillow, cushion [noun] [het kussen, de kussens]. 2. to kiss [verb] [kussen, kuste, h. gekust].
– (Kussen)sloop: pillow cover, pillowcase [noun] [de (kussen)sloop, de (kussen)slopen].

world
[noun]
[de we-reld, de we-rel-den]

“Wereld” may refer to our planet as a location in general (e.g. the countries of the world), all the people on our planet (e.g. the whole world knows), or the group of people indicated by a determination (e.g. the world of football)

“Wereld” can also be used as a prefix to a noun to express the fine quality of something: “een wereldbaan“(a great job), “een wereldgozer” (a great guy), etc.

Examples:
– “Hoeveel landen zijn er in de wereld?” – “Joost mag het weten…” 
(“How many countries in the world are there?” – “Heaven knows…”)

– “Ik ben verliefd, en de hele wereld mag het weten!” 
(“I’m in love, and the whole world can know!”)

– “De wereld van het internet kent geen grenzen.” 
(“The world of the internet knows no boundaries.”)

– “Geef de kinderen een wereld waar het goed is om te blijven.” 
(“Give the children a world where it’s good to stay.”)

– “Genees de wereld, maak het een betere plek.” 
(“Heal the world, make it a better place.”)

– “Wij zijn de wereld, wij zijn de kinderen.” 
(“We are the world, we are the children.”)

Expressions:
– “Het is een kleine wereld”: it’s a small world after all.
– “Ter wereld”: in the world.

Example:
– “Het hoogste gebouw ter wereld.”
(“The highest building in the world.”)

– “Ter wereld brengen”: to give birth to (lit.: to bring into the world).
– “Naar de andere wereld helpen”: to launch into eternity, to kill (lit.: to help into the other world).
– “Een man/vrouw van de wereld”: a man/woman of the world.

Related words:
– Aarde: earth [noun] [de aarde, <no plural>].
– Wereldkundig: public, universally known, known to the world [adjective].

Example:
– “Frank heeft zijn beslissing om het bedrijf te verlaten nog niet wereldkundig gemaakt.”
(“Frank has not made his decision to leave the company public yet.”)

– Planeet: planet [noun] [de planeet, de planeten].
– Iedereen: everybody [pronoun].