Author Archives: Sander

Pauze

Posted on by

break, pause, intermission, interval 
[noun]
[de pau-ze, de pau-zes]

coffee-842020_640‘Pauze’ is the general word for a break or intermission. In sports however, half-time (or interval) is called ‘rust’. In case of the latter, one is actually resting, whereas ‘pauze’ does not necessarily imply that you deserve a rest 🙂

Examples:
– “Mensen, we houden een kwartier pauze, kwart voor twee weer hier verzamelen!” 
(“People, we take a fifteen minute break, reconvene here at a quarter to two!”)

– “Ik ben nu even druk, vraag het me in de koffiepauze, dan heb ik tijd.” 
(“I’m busy right now, aks me in the coffee break, I will have time then.”)

– “Werktijden zijn van 8:00 tot 17:00, met ‘s ochtends en ‘s middags een koffiepauze.” 
(“Working hours are from 8 AM to 5 PM, with coffeebreaks in the morning and afternoon.” Note that in the Netherlands we don’t use AM and PM but add ” ‘s ochtends ” or ” ‘s middags ” or use 24-hour notation.)

– “Omdat het zulk warm weer is, lassen we om drie uur een extra pauze in.” 
(“Because it is such warm weather, we introduce an extra break at three.”)

– “Tijdens de lunchpauze ga ik altijd even naar buiten want ik heb behoefte aan frisse lucht.” 
(“I always go outside for a bit during the lunch break, because I need fresh air.”)

– “De voorstelling duurt twee uur en heeft geen pauze.” 
(“The show lasts two hours and there is no intermission.”)

– “We zijn in de pauze weggegaan, wat een waardeloos optreden!” 
(“We left during the interval, what a lousy performance!”)

– “Wil je de film even op pauze zetten, dan schenk ik wat te drinken in.” 
(“Please pause the film, I’ll pour us a drink.” Lit. “Will you put the film on pause…” Note that ‘inschenken’ is used for any type of drink, not necessarily alcohol.)

– “Neem even pauze joh, je zweet helemaal!” 
(“Why don’t you take a break, you are sweating all over!”)

Related words:
– Pauzeren: to pause, to take a break [verb] [pauzeerde, gepauzeerd].
– Rust: rest, half-time [noun] [de rust, <no plural>].
– Rusten: to rest [verb] [rustte, gerust].

Spectaculair

Posted on by

spectacular, sensational 
[adjective]
[spec-ta-cu-lair]

Spectaculair 'Spectaculair' is used similarly as 'spectacular' in English and is related to the noun 'spektakel': spectacle/show, uproar/tumult. There is nothing 'spectaculair' about it, so let's go straight to the examples!

Examples:
– "Na een spectaculaire achtervolging door de binnenstad werd de autodief door de politie ingerekend." 
("After a spectacular chase through the inner city, the car thief was arrested by the police.")

– "Vanaf de bergtop heb je een spectaculair uitzicht over de vallei." 
("From the top of the mountain there is a spectacular view across the valley.")

– "We zijn gisteren naar het circus geweest." – "O, hoe was het?" – "Nou, de kinderen vonden het geweldig maar zelf vond ik het niet echt spectaculair." 
("Yesterday we went to the circus." – "Oh, how was it?" – "Well, the kids loved it, but me personally, I didn't think it was that spectacular.")

– "Ik ben speciaal gekomen voor de vliegshow, maar die viel tegen; het was totaal niet spectaculair, eerder saai." 
("I came especially for the air show, but it was disappointing; it wasn't spectacular at all, rather boring.")

Related words:
– Spektakel: spectacle/show, uproar/tumult [noun] [het spektakel, de spektakels].
– Sensationeel: sensational [adjective/adverb].
– Bril: (pair of) glasses/spectacles [noun] [de bril, de brillen].

Nee heb je, ja kun je krijgen

Posted on by

you never know until you ask, it doesn’t hurt to ask, nothing ventured nothing gained 
[Dutch phrase of the week]
[nee heb je, ja kun je krij-gen]

couple-915991_640Literally this phrase says: “You have (a) no, (a) yes you can get”. You use it to say that you can only benefit from trying something because when it fails, you are back to where you were before trying. Depending on the context, it can be translated as ‘nothing ventured, nothing gained’ or along the lines of ‘it doesn’t hurt to ask’.

Examples:
– “Ik durf haar niet uit te vragen, volgens mij ziet ze mij niet staan…” – “Doe het gewoon man, nee heb je, ja kun je krijgen!” 
(“I don’t dare to ask her out, I think she looks right through me…” – “Just do it man, nothing ventured nothing gained!” Lit. :”I think she does not see me standing…”)

– “Ik zou het gewoon proberen als ik jou was, ik bedoel, nee heb je, ja kun je krijgen!” 
(“I would just try it if I were you, I mean, you never know your luck!”)

– “Denk je dat we deze rekening kunnen declareren?” – “Ik weet het niet, maar we doen het gewoon, nee heb je, ja kun je krijgen! Ja toch? Of ben ik nou gek?!” 
(“Do you think we can declare this bill?” – “I don’t know, but let’s just try, nothing ventured nothing gained! Why not! Or am I the crazy one here?!”)

– “Die stoelen op de eerste rij zijn nog onbezet, zouden ze gereserveerd zijn?” – “Vraag het even aan die man daar, nee heb je, ja kun je krijgen.” 
(“Those chairs on the first row are still unoccupied, do you think they are reserved?” – “Ask that man over there, it doesn’t hurt to ask.”)

– “Ik heb al twee jaar geen loonsverhoging gehad, en ik vind eigenlijk dat ik dat nu wel verdiend heb.” – “Bespreek het met je leidinggevende, nee heb je, ja kun je krijgen!” 
(“I haven’t had a pay increase in two years, and actually I believe I have earned it by now.” – “Talk to your manager about it, you never know until you ask!”)

Expressions:
– “Nooit geschoten is altijd mis”: nothing ventured, nothing gained. Lit. “Never shot is always a miss”.
– “Wie niet waagt, die niet wint”: nothing ventured, nothing gained. Lit. “The one who doesn’t take risk, does not win”.

Related words:
– Krijgen: to get/receive/obtain [verb] [kreeg, gekregen].
– Wagen: to dare, to take risk [verb] [waagde, gewaagd].

Voetstuk

Posted on by

pedestal, plinth, base/foot 
[noun]
[het voet-stuk, de voet-stuk-ken]

Voetstuk Today we explore the song 'Over de Muur' by the band 'Klein Orkest'. In this song, which is from 1984 and is about Berlin and the Iron Curtain, they sing about how in East Berlin, Lenin and Marx 'nog steeds op een voetstuk staan'. When you 'op een voetstuk staan' in Dutch, it means you are highly esteemed and/or respected; you are like a statue on a plinth.

There are quite a few expressions in Dutch with 'voetstuk':
– Zich/iemand op een voetstuk plaatsen: to put/set oneself/someone (up) on a pedestal;
– Iemand van zijn voetstuk stoten: to knock someone off his pedestal/perch; and
– Van zijn voetstuk vallen/tuimelen: to fall/topple from one’s pedestal.

The song 'Over de Muur' ('Over the Wall') must be placed in the context of the Cold War and the Iron Curtain. The singer is Harrie Jekkers (who is from the Hague, hence the accent; we have come across Harrie Jekkers before in DWOTD Ruilen). The song has no video with it.

Lyrics

Oost-Berlijn, Unter den Linden; Er wandelen mensen langs vlaggen en vaandels 
(East Berlin, Unter den Linden; People walk/stroll past flags and pennons/pennants) 

Waar Lenin en Marx nog steeds op een voetstuk staan
(Where Lenin and Marx are still (put) on a pedestal)

En iedereen werkt, hamers en sikkels; Terwijl in paradepas de wacht wordt gewisseld
(And everyone works, hammers and sickles; While the changing of the guards takes place in goose/parade step)

Veertig jaar socialisme, er is in die tijd veel bereikt 
(Forty years of socialism, a lot has been accomplished in that time)

Maar wat is nou die heilstaat als er muren omheen staan 
(But what (good) is this ideal state when it is surrounded by walls)

Als je bang en voorzichtig met je mening moet omgaan
(When you have to express your opinion scared and carefully ['omgaan met' typically translates as 'to deal with' / 'to handle'])

Ach wat is nou die heilstaat, zeg mij wat is ie waard 
(O what (good) is this ideal state, tell me, what is it worth ['ie' is colloquial for 'hij'])

Wanneer iemand die afwijkt voor gek wordt verklaard 
(When somebody who is different (/deviates) is declared crazy)

En alleen de vogels vliegen van Oost- naar West-Berlijn 
(And only the birds fly from East to West Berlin)

Worden niet teruggefloten, ook niet neergeschoten
(No one blows the whistle on them / they are not whistled back, nor shot down)

Over de muur, over het IJzeren Gordijn
(Over the wall, over the Iron Curtain)

Omdat ze soms in het westen, soms ook in het oosten willen zijn 
(Because sometimes they want to be in the West, sometimes also in the East)

Omdat ze soms in het westen, soms ook in het oosten willen zijn
(Because sometimes they want to be in the West, sometimes also in the East)

West-Berlijn, de Kurfürstendamm; Er wandelen mensen langs porno- en peepshow
(West Berlin, the Kurfürstendamm; People walk past porno and peep shows)

Waar Mercedes en Cola nog steeds op een voetstuk staan 
(Where Mercedes and Cola are still (put) on a pedestal)

En de neonreclames die glitterend lokken; Kom dansen, kom eten, kom zuipen, kom gokken 
(And the neon signs that lure you glitteringly; Come dance, come eat, come get drunk, come gamble ['zuipen' is the act of drinking alcohol excessively])

Dat is nou veertig jaar vrijheid, er is in die tijd veel bereikt 
(Now that's forty years of freedom, a lot has been accomplished in that time)

Maar wat is nou die vrijheid zonder huis zonder baan 
(But what (good) is that freedom without a house without a job)

Zoveel Turken in Kreuzberg die amper kunnen bestaan 
(That many Turkish people in Kreuzberg who can hardly survive [literally: exist])

Goed, je mag demonstreren, maar met je rug tegen de muur 
(Ok, so you are allowed to demonstrate/protest, but with your back against the wall)

En alleen als je geld hebt, dan is de vrijheid niet duur 
(And only when you have money, freedom is not expensive)

En de vogels vliegen van West- naar Oost-Berlijn 
(And the birds fly from West to East Berlin)

Worden niet teruggefloten, ook niet neergeschoten 
(No one blows the whistle on them / they are not whistled back, nor shot down)

Over de muur, over het IJzeren Gordijn 
(Over the wall, over the Iron Curtain)

Omdat ze soms in het oosten, soms ook in het westen willen zijn 
(Because sometimes they want to be in the East, sometimes also in the West)

Omdat er brood ligt soms bij de Gedächtniskirche 
(Because sometimes there is bread near the Gedächtniskirche)

Soms op het Alexanderplein
(Sometimes on Alexanderplatz)

Het is zo klaar als een klontje

Posted on by

it’s very clear/obvious, there is no doubt, it’s as plain as the nose on your face 
[Dutch phrase of the week]
[het is zo klaar als een klon-tje]

HetIsZoKlaarAlsEenKlontje In Dutch the word ‘klaar’ does not only mean ‘ready’ or ‘finished’, it can also mean ‘clear’. The ‘klontje’ in ‘het is zo klaar als een klontje’ is a sugar lump/cube. More specifically, it refers to the somewhat transparant sugar candy; In Dutch: kandijsuiker.

If you ever drink coffee with Dutch people (for example your future Dutch in-laws, your Dutch neighbour, or Queen Beatrix), they may ask you “hoeveel klontjes wil je?”

You may also hear: “Dat is zo klaar als een klontje.”

Examples:
– “Het is zo klaar als een klontje, niet iedereen is even gemotiveerd om wat van het leven te maken.” 
(“It’s very obvious that not everybody is equally motivated to make something out of life.”)

– “De organisatie van het festival, dat is zo klaar als een klontje, heeft geen kaas gegeten van klassieke muziek.” 
(“The festival’s organizing committee, so much is obvious, is completely clueless with regards to classical music.”)

– “Ja, ik moet het toegeven, je moet wel je best doen voor een relatie; dat is zo klaar als een klontje!” 
(“Yes, I must admit, a relationship requires hard work; that’s as plain as the nose on your face!” Literally: “one has to do one’s best for a relationship…”)

– “Dat ik de zaken nu niet helder zie, dat is zo klaar als een klontje. Desalniettemin is het van belang dat ik duidelijk mijn grenzen aangeef.” 
(“There is no doubt that I don’t see things clearly at the moment. Nevertheless it is important that I clearly establish my boundaries.” Literally: “…indicate my boundaries.”)

Related words:
– Klaar: 1. ready, finished; 2. clear [adjective].
– (Suiker)klontje: (sugar) lump/cube [het klontje, de klontjes].

Example:
– “Hoeveel klontjes wil je in je koffie?”
(“How many suger cubes would you like in your coffee?”)